باباطاهر

مقدمه

باباطاهر یا باباطاهر همدانی یا باباطاهر عریان ، عارف و شاعر ایرانی و دو بیتی سرای اواخر سده چهارم و اواسط سده پنجم هجری ( سده یازدهم ) ایران بوده است. وی در دوران طغرل بیک سلجوقی می زیست. بابا لقبی بوده که در گذشته به پیران وارسته می دادند و عریان به دلیل صراحت و بریدن وی از تعلقات دنیوی بوده است.

درباره تاریخ تولد باباطاهر و برخی از زوایای زندگی وی اطلاعات زیادی در دست نیست ، ولی گفته شده که وی در روستای ایرانه ملایر زندگی خود را به گمنامی سپری کرد و در همان شهر وفات یافت.

وفات و آرامگاه

وی در سال 411 خورشیدی در همدان یا خرم آباد درگذشت. آرامگاه وی در همدان یا خرم آباد می باشد. آرامگاه وی در همدان در سال 1344 تجدید بنا شد.

نشانی آرامگاه باباطاهر در همدان: استان همدان ، شهر همدان ، میدان باباطاهر

نشانی آرامگاه بابا طاهر در خرم آباد: استان لرستان ، خرم آباد ، ضلع غربی قلعه فلک الافلاک و در کنار خانه قدیمی آخوند ابو

برخی اشعار

ته دوری از برم دل در برم نیست

هوای دیگری اندر سرم نیست

بجان دلبرم کز هر دو عالم

تمنای دگر جز دلبرم نیست

——————–

شب تاریک و تنگستان و مو مست

قدح از دست مو افتاد و نشکست

نگهدارنده اش نیکو نگهداشت

وگرنه صد قدخ نفتاده بشکست

——————–

دلی دیرم خریدار محبت

کز او گرم است بازار محبت

لباسی دوختم بر قامت دل

زپود محنت و تار محبت

——————–

بهار آیو به صحرا و در و دشت

جوانی هم بهاری بود و بگذشت

سر قبر جوانان لاله رویه

دمی که گلرخان آیند به گلگشت

عکس از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای

بیانات مقام معظم رهبری درباره باباطاهر

یکی از همدانی‌ها
در دوره‌‌ی اسلامی، همان وقتی که ابن‌‌سینا در این شهر برترین نظریات را در فلسفه و پزشکی و هندسه و ریاضیات و سایر علوم و فنون خلق می‌‌کرد و می‌‌نوشت و تعلیم می‌‌داد ـ من آن روز در جمع طلاب و فضلا و علمای همدانی این نکته را گفتم ـ در کتاب‌های فلسفی و اصولیِ ما از شخصی به نام «رجل همدانی» یاد می‌‌شود. این رجل همدانی نظریه‌‌ی ردشده‌‌یی دارد در باب کلیِ طبیعی؛ بحثی است در منطق و فلسفه، و در اصول هم به مناسبتی بحث می‌‌شود. ابن‌‌سینا وقتی به همدان می‌‌آید و با این مرد برخورد می‌‌کند، درباره‌‌ی او می‌‌گوید: «مردی بود بسیار مسن و دارای محسّنات بسیار». از سخنی که درباره‌‌ی او می‌‌گوید، معلوم می‌‌شود این مرد هزار سال پیش در هندسه و فلسفه و منطق وارد بوده و اطلاعاتی داشته. هزار سال پیش، یعنی قرن چهارم هجری؛ یعنی قرن دهم میلادی. قرن دهم چه زمانی است؟ قلب قرون وسطای معروف دنیا. قرون وسطایی که شنیده‌‌اید، مربوط به اروپاست، نه ایران. روزی که در اروپا قرون وسطی مظهر سیاهی و تاریکی و هیچ‌‌ندانی بود، در همدان ابن‌‌سینا و رجل همدانی بود بعد از مدتی رشیدالدین فضل‌‌اللَّه بود؛ باباطاهر بود. | بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جوانان استان همدان ۱۳۸۳/۰۴/۱۷

باباطاهر عریان
گذشته‌ی علمی این شهر جزو نمونه‌های کم‌نظیر در میان شهرهای کشور ماست. از این شهر تعداد بی‌شماری دانشمند برخاسته‌اند – چه فقیه، چه فیلسوف، چه عارف، چه ادیب، چه ریاضی‌دان، چه اخترشناس، چه طبیب، چه هنرمند، چه شاعر، چه خطاط، چه سیاستمدار، چه مورخ ـ این تعداد متنوع از شخصیت‌ها و چهره‌های علمی، کم‌نظیر است. نام‌های معروفی که به نام همدان شناخته شده‌اند، کم نیستند؛ از قبیل عین‌القضات همدانی، بدیع‌الزمان همدانی، رشیدالدین فضل‌اللَّه همدانی، باباطاهر عریان و شخصیت‌های بسیار دیگر؛ که اگر کسی بخواهد فهرست این نام‌ها را بخواند، شاید یک ساعت به طول بینجامد. | بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجتماع بزرگ مردم همدان‌ ۱۳۸۳/۰۴/۱۵